CHP Rize İl Başkanı Deniz'den ÇAYKUR Önünde Yaş Çay Fiyatına Sert Tepki

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Rize İl Başkanı Saltuk Deniz, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 2025 yılı için açıklanan 25,44 TL'lik yaş çay alım fiyatını ÇAYKUR önünde gerçekleştirdiği basın açıklamasıyla sert bir dille protesto etti. Partililerin de katılım gösterdiği açıklamaya, Artvin, Trabzon, Giresun ve Ordu İl Başkanlıkları da destek verdi.

Başkan Deniz, yaptığı açıklamada açıklanan fiyatın çay müstahsilini açlığa ve yoksulluğa mahkum ettiğini belirterek, "Bu fiyatı kabul etmiyoruz! Reddediyoruz!" ifadelerini kullandı. Deniz, Rize Ticaret Borsası'nın geçmişte fiyat açıkladığını, bu yıl ise AKP İl Başkanı'nın dile getirdiği rakamın açıklandığını hatırlatarak, Tarım ve Orman Bakanı'nı işlevsizleştiği gerekçesiyle istifaya davet etti.

“AKP İl Başkanı dün yapmış olduğu açıklamada açıklanan yaş çay alım fiyatı ile ilgili olarak teşekkürlerini sunmuş” ifadesinde bulunan Deniz, "Sayın İl Başkanı kimlere teşekkür ediyorsa, açıklanan yaş çay alım fiyatının sorumlusu onlardır. Çay üreticisini enflasyon karşısında ezdirenler onlardır. Çay üreticisini yoksulluğa mahkum edenler onlardır" diye konuştu.

CHP Rize İl Başkanı Deniz, AKP iktidarı döneminde destekleme fiyatının kaldırıldığını ya da akıbetinin belirsiz olduğunu, eğer destekleme devam ediyorsa rakamının ne olduğunun açıklanması gerektiğini ifade ederek, “2003 yılında AKP iktidarı döneminde getirilen Destekleme Fiyatı da gene AKP iktidarı döneminde kaldırılmıştır. Yada kaldırılmadıysa net bir açıklama yapılmalıdır. Destekleme devam ediyorsa rakamı nedir? Çay üreticileri bunu merakla bekliyor” dedi.

"AKP çay üreticisini enflasyona ezdirmiştir" ifadesinde bulunarak ilk dört aylık enflasyonun %37,86 olduğunu hatırlatan Deniz, açıklanan %33,9'luk zammın daha ilk günden eridiğini ve çay üreticisinin 2025 yılında da bankalara mahkum edildiğini dile getirdi. Rize Belediyesi'nin Ağustos 2024 - 1 Ocak 2025 dönemi arasında suya yaptığı %56,75'lik zamma dikkat çeken Deniz, eğer yaş çaya da bu oranda zam yapılsaydı fiyatın en az 29,78 TL olacağını söyledi. Sarayın harcamalarına yapılan %38'lik artışa karşılık çay üreticisine daha düşük bir zam yapılmasını eleştiren Deniz, "Saraya gösterilen özen çay üreticisine gösterilmemiştir" ifadelerini kullandı.

Ekmek fiyatlarının %300 arttığına karşılık yaş çay fiyatındaki artışın %125'te kaldığını belirten Deniz, AKP'nin verdiği 6,44 TL'lik zammın yetersizliğine dikkat çekerek, "Bu 6,44 TL ile ne alınabilir? Bir simit bile alınamaz. Bir su bile alınamaz" şeklinde konuşarak, “2023 Yılında 5 Tl olan ekmek 15 Tl oldu. Yani 3 kat arttı. 2023 yılında yaş çay fiyatı 11.30 TL idi şimdi 25.44 TL. Yani ekmek fiyatları % 300 artarken yaş çay alım fiyatları % 125 arttı. AKP iktidarı 2025 yılında çaya 6,44 TL artış vermiştir. Bu 6,44 TL ile ne alınabilir. Bir simit bile alınamaz. Bir su bile alınamaz.” dedi.

Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü'nün 2023 raporuna göre Türkiye'nin çay üretici fiyatlarında en düşük ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Deniz, "2021 yılı itibariyle çay üretici fiyatlarının en düşük olduğu ülkelerden birisiyiz. Srilanka’dan ve hatta Mauritis’ten bile daha düşük. Yaş çay alım fiyatını kim neye göre belirledi? Çıkın açıklayın! İlan edin!" diye seslendi.

Çay üreticileri ve ziraat odalarının maliyetin 26-29 TL arasında olduğunu ve geçinmek için desteklemeyle birlikte en az 35-36 TL gerektiğini ifade ettiğini aktaran Deniz, açıklanan 25,44 TL'lik fiyatın kabul edilemez olduğunu söyledi. Deniz, " Ve artık bundan sonra desteklemenin ne olacağı da belli değil. Siz nerede yaşıyorsunuz? Hiç mi sokağa çıkıp alışveriş yapmıyorsunuz? Ev kirası mı ödemiyorsunuz, çocuk mu okutmuyorsunuz? Hangi ülkede yaşıyorsunuz? Çalışanları, emeklileri açlığa yoksulluğa mahkum ettiniz. Çiftçileri yok ettiniz" ifadelerini kullandı.

AKP'nin hedefinin düşük fiyat vererek Türk çayını bitirmek olup olmadığını sorgulayan Deniz, dünya çay üretimi ve tüketimi artarken Türkiye'deki artış oranının düşük kalmasına dikkat çekti. Deniz, "Uygulamış olduğunuz politikalarla her yıl daha da az sayıda çay üreticisi çay tarlasına giriyor. Sizin hedefiniz çay tarımını yok etmek, Türk çayını yok etmek mi?" diye sordu.

Deniz, yetkilileri açık olmaya ve çay üreticisine hesap vermeye çağırarak, fiyatın nasıl belirlendiğinin açıklanmasını istedi. " Kim nasıl ve hangi şekilde maliyetleri oluşturdu ve çay fiyatının bu şekilde belirlenmesini sağladı. Çıkın hesap verin bu rakamı nasıl belirlediniz? Her gün açıklama yapanlar buyurun açıklayın. Bu yanlıştan geri dönün. Yeter artık çay üreticisini sömürdüğünüz. Fiyatı yeniden açıklayın. Pardon kandırıldık deyin ve yaş çay alım fiyatını en az 35-36 TL olarak açıklayın" çağrısında bulundu.

Cumhurbaşkanı'na seslenerek kararname ile açıklanan fiyatın altında alım yapılmasını yasaklamasını isteyen Deniz, yaş çayda taban fiyat uygulamasına geçilmesi gerektiğini savunarak, şöyle konuştu: “Ey her konuda karar verenler, gelin bir uygulama daha yapın. Sayın Cumhurbaşkanı bir kararname daha çıkarsın ve desin ki 2025 yılında açıklanan yaş çay alım fiyatının altında alım yapmak yasaklanmıştır. Alım yapanlara şu kadar yaptırım uygulayacağız desin. Yaş çayda taban fiyat uygulamasını hayata geçirin. Bunun için Kanuna gerek yok. Zaten kanun, hukuk vs. bunlar çok ilginizi çeken konular değil. Gelin bu konuda da Sayın Cumhurbaşkanı bir genelge çıkarsın ve bundan böyle yaş çayda taban fiyat uygulamasına geçiyoruz. Açıklanan yaş çay alım fiyatının altında kimse alım yapamaz. Var mısınız, hodri meydan. Yaş çayda açıklanan fiyatın altında alım yapmasını yasaklayın.”

Deniz, iktidarın çay üreticilerine lütuf yapmadığını, üreticilerin emeklerinin karşılığını istediğini vurgulayarak, "Çay üreticisi yoksullaşmak istemiyor. Çay üreticisi insanca yaşamak istiyor" dedi ve tüm çay üreticilerini demokratik haklarını kullanarak tepkilerini göstermeye çağırarak, “Ortalıkta bir hava var, sanki çay üreticileri bedavadan para istiyor. İktidar lütuf olsun diye çay üreticilerine para veriyor.

Çay üreticileri sattıkları çayların paralarını istiyor. Emeklerinin karşılıklarını istiyorlar. Haklarını istiyorlar. Herkesin çaydan para kazandığı bir ülkede çay üreticileri de emeklerinin karşılığını istiyorlar. Geçinmek istiyorlar. Aç kalmamak istiyorlar. Çay üreticileri yoksullaşmak istemiyor. Çay üreticisi insanca yaşamak istiyor.

Tüm çay üreticilerini açıklanan bu çay fiyatına itiraz etmeye demokratik haklarını kullanarak tepkilerini göstermeye çağırıyoruz.” şeklinde konuştu.

Deniz, ayrıca, Rize'nin en büyük ekonomik girdisi olan çayın değerinin korunması gerektiğini belirterek, esnaf odaları, ticaret odaları, birlikler, sendikalar ve tüm Rizelileri çay üreticilerine destek olmaya davet ederek, “Rize’nin en büyük ekonomik girdisi çaydır. Ne kadar çok çay bedeli girerse ekonomi o kadar canlı olur. İşsizlik az olur. Çay üreticisinin esnafın çalışanların yüzü güler. Bu nedenle sadece çay üreticilerini değil esnaf odalarını, ticaret odalarını, birlikleri, sendikaları, dükkanları, marketleri, cafeleri, manavları herkesi çaydan gelir elde eden herkesi çay üreticilerinin tepkilerine destek vermeye çağırıyoruz.”diye konuştu.

Ekonomik kriz bahanesiyle tasarruf tedbirleri açıklayan iktidara seslenen Deniz, tasarrufun öncelikle saray harcamalarından başlaması gerektiğini ifade etti ve "Öncelikle sarayın harcamalarını 6 aylığına durdurun, yaş çay alım fiyatını en az 36 TL yapın. Öncelikle sarayın harcamalarını durdurun, emeklilerin çalışanların hakkını verin. Kişisel itibarınızı bırakın halkın itibarını düşünün. Tasarrufu halk değil, çay üreticisi değil öncelikle AKP iktidarı yapsın” dedi.

CHP olarak tepkilerini Rize'nin her yerinden ve diğer çay bölgeleri olan Artvin, Trabzon, Giresun ve Ordu’dan yükselteceklerini belirten Deniz, üreticinin sesi duyulana kadar mücadelelerini sürdüreceklerini söyledi. Ayrıca, İstanbul ve civarında yaşayan çay üreticilerini Silivri'de yapılacak olan mitinge katılmaya davet etti.

Deniz, açıklamasını "Bir kez daha söylüyoruz, açıklanan yaş çay alım fiyatını kabul etmiyoruz, reddediyoruz. Sessiz kalmayacağız" sözleriyle tamamladı.